قرص های ضدبارداری درواقع یا برای تنظیم عادت ماهیانه و یا برای پیشگیری از بارداری و یا روش اورژانسی پیشگیری از بارداری استفاده می شود که زنان زیادی را جذب خود کرده است.
قرصهای ضدبارداری گاه مانند شمشیرهای دو لبه عمل میکنند و مصرف نادرست آنها میتواند با افزایش خطر سرطان سینه، اضافه وزن، سقط جنین بعد از قطع قرص و … همراه باشد. از طرف دیگر بسته بودن فضای جامعه باعث شده بسیاری از خانمها بدون مراجعه به متخصص زنان به انتخاب خود این داروها را از داروخانه تهیه و مصرف کنند که کاری عقلانی نیست، پس این مطلب را بادقت بخوانید.
قرصهای ضدبارداری از 2 بخش هورمونی کاملا متفاوت تشکیل شدهاند. ماده موثر آنها اتینیل استرادیول است و قسمت دوم آنها از پروژسترون تشکیل شده است.
از آنجایی که بخش اتینیل استرادیول معمولا در همه قرصها ثابت است، قرصها برحسب اینکه حاوی چه مقدار از این ماده باشند به قرصهایی با دوز بالا یا پایین تقسیمبندی میشوند. قسمت پروژسترونی قرصها هم قابل تغییر است و انواع مختلفی دارد.
-
تاثیر مردانه زایی
برخی از آنها اثر ضد هورمون مردانه و برخی دیگر اثر مردانهزایی دارند. اکثر قرصهای ضدبارداری که در گذشته استفاده میشد دارای اثر مردانهزایی بودند به جز چند قرصی که اخیرا وارد بازار شدهاند ازجمله یاسمین، یاز، دیان و مارولون. مکانیسم اثر بیشتر قرصهای ضدبارداری از طریق توقف تخمک گذاری است.
اما بخش پروژسترونی قرص نیز باعث کاهش ضخامت لایه داخلی آندومتر میشود. این حالت باعث میشود اگر هم تخمکگذاری انجام شد جنین به راحتی داخل رحم ننشیند. علاوه براین، کاهش ضخامت لایه داخلی رحم باعث مرتب شدن عادت ماهانه و کاهش خونریزی ماهانه میشود.
-
چه کسانی نباید بخورند
مصرف قرصهای ضد بارداری به مدت کوتاه برای مثال 3 تا 6 ماه معمولا مشکلی ایجاد نمیکند. بهتر است همیشه از قرصهایی با دوز پایین از جمله یاسمین، یاز، مارولون، دیان 35 یا نوع ایرانی آنها مانند سیپروترون کامپاند یا LD استفاده شود. اگر این داروها در فرد جواب داد دیگر نیازی به استفاده از قرصهای قوی مثل HD وجود ندارد.
قبل از تجویز قرص باید سابقه خانوادگی فرد پرسیده شود که نباید دیابت و فشار خون داشته باشد، وزنش خیلی بالا نباشد، بهتر است سیگار نکشد و سابقه بیماری فلبیت یا لخته شدن خون هم نداشته باشد زیرا این قرصها میتوانند باعث افزایش لخته یا ترمبوز در بدن شود به خصوص در افراد مبتلا به فلبیت میتوانند منجر به سکته مغزی، سکته قلبی یا ترومبوز در پاها شوند.
همچنین فردی که قرص ضدبارداری میخورد و برای مثال دست یا پایش میشکند و مجبور میشود مدتی بیحرکت باشد بیشتر در خطر ترومبوز قرار دارد تا فردی که قرص مصرف نمیکند. علاوه براین کسانی که میخواهند عمل جراحی شوند حتما باید از یک ماه قبل مصرف قرص را قطع کنند چون ممکن است احتمال ترومبوز بعد از جراحی در عروق شان زیاد شود.
نویسنده : محمد حسین احمدی |